Thursday, July 4, 2013

पाऊस तिचा...त्याचा!

परवा तो खिडकीशी बसलेला. काहीसा उदास... पाऊस सरींचा राग ऐकत. एखादा मुरलेला कलाकार जसे सतारीवर एकापाठोपाठ एक रागांच्या लडी छेडतो त्याप्रमाणे बरसणाऱ्या सरींचं सुरू होतं... कधी तरल... कधी अवखळ... कधी विरह... कधी व्याकूळ... कधी रौद्र... तर कधी अगदीच सुनं सुनं... म्हणजे सरी जशा बरसतील तसा हा आभास होत राहिला... बरं सुरावटीमध्ये विविधता असूनही ती ऐकण्याची ओढ अगदी काठोकाठ भरलेली... ऐकता ऐकता त्यानं ओंजळ भरून घेतली आणि एक अनामिक शिरशिरी अंगावर उमटून गेली... तिच्या आठवणीची... 
 
एकदा असाच पाऊस सुरू असताना ती अचानक घरी आली. म्हणाली, "चल फिरायला जाऊ..' त्याच्या नको म्हणण्याकडे दुर्लक्ष करत तिने त्याला जर्किन अडकवलं, अगदी लहान मुलासारखं आणि दुडदुडत पायऱ्या उतरून गाडीशी पोचलीसुद्धा. 

आता त्याचा नाईलाज. खाली पोचला तो बाईसाहेबांनी गाडी सुरू केलेली. खूप उतावीळ झालेली पाऊस झेलायला. मग तो सावरून बसला तिच्या पाठी. गाडीने वेग घेतला... दहा एक मिनिटांत शहरभरचा पाऊस झेलत गाडीने घाट रस्ता पकडला आणि हिरवाईतून प्रवास सुरू झाला... त्याचंही कोरडेपण संपलं... तिचा पाऊस पिण्यातला आनंद त्याला जाणवू लागला... 

किती लहान मुलासारखं करते. पाऊस म्हणजे तिचा जीव की प्राण... त्याला पाऊस आवडतो प्रचंड... पण तो खिडकीतून. हे तिलाही माहिती आहे म्हणूनच ती त्याला मुद्दाम आज खिडकीबाहेरचा पाऊस अनुभण्यासाठी घेऊन आली. आता ती बडबडत होती... पावसाच्या कविता सांगत होती... गाण्यांतला पाऊस मांडत होती... आणि तो तिचा पाऊस अनुभवण्यात अगदी तल्लीन झाला. 

गाडीने वळणावर टर्न घेतला. तिने घाईने गाडी उभी केली आणि गाडी सोडून समोरच्या कठड्यावर धावली. काय म्हणायचं तिच्या या बालीशपणाला... त्याला येण्यासाठी खुणावलं. तो तिच्याजवळ पोचला. समोरच्या दरीकडे तिने बोट केलं. 

"दरीतून धुक्‍यांचे लोट वर येत होते... हिरवाईवर शुभ्र नक्षी अलगद हेलकावत होती... वरून रिमझिमणारा पाऊस आणि हिरवाईतून येणारे शुभ्र धुके... आहाहा... ती दूरवरील निसर्गसौंदर्य टिपण्यात मग्न... आणि तो तिला पाहण्यात. "ती एक चित्र बनून राहिलेली... तिच्या चेहऱ्यावरून निथळणारा पाऊस... वाऱ्यावर भुरभुरणारी एकच सुटलेली बट... चेहऱ्यावर असिम समाधान... मिटलेल्या पापण्यांआड बहुधा निसर्ग कवेत घेतल्याचा परमानंद... ती अगदी अविचल... मूर्तीरुप... पावसात पाऊस बनलेली... थेंबांतून अगदी मिसळून गेलेली... तिचं वेगळं अस्तित्वच नव्हतं जाणवत... अचानक वीज चमकली... 
 
समोर विजेचा लोळ चमकला आणि पाठोपाठ कडकडाट शांतता भेदून गेला. सुरांची मैफल विस्कटली. भान आलं... घरातच असल्याचं... मोबाईलची रिंग वाजली... तिचे शब्द कानी पडले... "मला न्यायला येतोस... तुझ्याशिवाय कशी राहू...' या शब्दांनी जादू केली... आलोच म्हणत तो धडधडत पायऱ्या उतरला... गाडी काढली आणि स्टेशनच्या दिशेने सुसाट निघाला... सरी झेलत... त्याचा खराखुरा पाऊस त्याला भेटीला आला होता... दोन महिन्यांचं मौन सुटलं होतं... मोडणारं घर सावरणार होतं... स्टेशनचं अंतर कमी होऊ लागलं... पाऊस बरसतच राहिला... त्याच्या डोळ्यांमधून... आनंद ओसंडत राहिला...!

पाऊस तिचा...त्याचा!

परवा तो खिडकीशी बसलेला. काहीसा उदास... पाऊस सरींचा राग ऐकत. एखादा मुरलेला कलाकार जसे सतारीवर एकापाठोपाठ एक रागांच्या लडी छेडतो त्याप्रमाणे बरसणाऱ्या सरींचं सुरू होतं... कधी तरल... कधी अवखळ... कधी विरह... कधी व्याकूळ... कधी रौद्र... तर कधी अगदीच सुनं सुनं... म्हणजे सरी जशा बरसतील तसा हा आभास होत राहिला... बरं सुरावटीमध्ये विविधता असूनही ती ऐकण्याची ओढ अगदी काठोकाठ भरलेली... ऐकता ऐकता त्यानं ओंजळ भरून घेतली आणि एक अनामिक शिरशिरी अंगावर उमटून गेली... तिच्या आठवणीची... 
 
एकदा असाच पाऊस सुरू असताना ती अचानक घरी आली. म्हणाली, "चल फिरायला जाऊ..' त्याच्या नको म्हणण्याकडे दुर्लक्ष करत तिने त्याला जर्किन अडकवलं, अगदी लहान मुलासारखं आणि दुडदुडत पायऱ्या उतरून गाडीशी पोचलीसुद्धा. 

आता त्याचा नाईलाज. खाली पोचला तो बाईसाहेबांनी गाडी सुरू केलेली. खूप उतावीळ झालेली पाऊस झेलायला. मग तो सावरून बसला तिच्या पाठी. गाडीने वेग घेतला... दहा एक मिनिटांत शहरभरचा पाऊस झेलत गाडीने घाट रस्ता पकडला आणि हिरवाईतून प्रवास सुरू झाला... त्याचंही कोरडेपण संपलं... तिचा पाऊस पिण्यातला आनंद त्याला जाणवू लागला... 

किती लहान मुलासारखं करते. पाऊस म्हणजे तिचा जीव की प्राण... त्याला पाऊस आवडतो प्रचंड... पण तो खिडकीतून. हे तिलाही माहिती आहे म्हणूनच ती त्याला मुद्दाम आज खिडकीबाहेरचा पाऊस अनुभण्यासाठी घेऊन आली. आता ती बडबडत होती... पावसाच्या कविता सांगत होती... गाण्यांतला पाऊस मांडत होती... आणि तो तिचा पाऊस अनुभवण्यात अगदी तल्लीन झाला. 

गाडीने वळणावर टर्न घेतला. तिने घाईने गाडी उभी केली आणि गाडी सोडून समोरच्या कठड्यावर धावली. काय म्हणायचं तिच्या या बालीशपणाला... त्याला येण्यासाठी खुणावलं. तो तिच्याजवळ पोचला. समोरच्या दरीकडे तिने बोट केलं. 

"दरीतून धुक्‍यांचे लोट वर येत होते... हिरवाईवर शुभ्र नक्षी अलगद हेलकावत होती... वरून रिमझिमणारा पाऊस आणि हिरवाईतून येणारे शुभ्र धुके... आहाहा... ती दूरवरील निसर्गसौंदर्य टिपण्यात मग्न... आणि तो तिला पाहण्यात. "ती एक चित्र बनून राहिलेली... तिच्या चेहऱ्यावरून निथळणारा पाऊस... वाऱ्यावर भुरभुरणारी एकच सुटलेली बट... चेहऱ्यावर असिम समाधान... मिटलेल्या पापण्यांआड बहुधा निसर्ग कवेत घेतल्याचा परमानंद... ती अगदी अविचल... मूर्तीरुप... पावसात पाऊस बनलेली... थेंबांतून अगदी मिसळून गेलेली... तिचं वेगळं अस्तित्वच नव्हतं जाणवत... अचानक वीज चमकली... 
 
समोर विजेचा लोळ चमकला आणि पाठोपाठ कडकडाट शांतता भेदून गेला. सुरांची मैफल विस्कटली. भान आलं... घरातच असल्याचं... मोबाईलची रिंग वाजली... तिचे शब्द कानी पडले... "मला न्यायला येतोस... तुझ्याशिवाय कशी राहू...' या शब्दांनी जादू केली... आलोच म्हणत तो धडधडत पायऱ्या उतरला... गाडी काढली आणि स्टेशनच्या दिशेने सुसाट निघाला... सरी झेलत... त्याचा खराखुरा पाऊस त्याला भेटीला आला होता... दोन महिन्यांचं मौन सुटलं होतं... मोडणारं घर सावरणार होतं... स्टेशनचं अंतर कमी होऊ लागलं... पाऊस बरसतच राहिला... त्याच्या डोळ्यांमधून... आनंद ओसंडत राहिला...!

Saturday, December 29, 2012

चप्पल

मूर्तीला नमस्कार करून तो मंदिरातून बाहेर पडला. देवाचं नामस्मरण करत तो बाहेर पायऱ्यांवरच एका बाजूला काही वेळ तसाच बसून राहिला. काही वेळाने उठला. पुन्हा एकदा मूर्तीकडे पाहून त्याने नमस्कार केला आणि चप्पल घालण्यासाठी तो स्टॅंडजवळ आला तर ठेवल्या जागी त्याला त्याची चप्पलच दिसेना... तो अस्वस्थ झाला. अस्वस्थपणेच त्यानं सगळं चप्पल स्टॅंड तीन-तीनदा पाहिलं; मात्र चप्पल काही त्याला सापडली नाही. मघाशी देवाचं नामस्मरण करणारा तो अस्वस्थपणे आता मनातल्या मनात चप्पल नेणाऱ्याला "लाखोली' वाहू लागला. महिनाच झाला होता चप्पल घेऊन... आता पुन्हा भुर्दंड... एकदा चप्पल घेताना शंभरदा विचार करतो आम्ही आणि नेणारा... त्यानं पुढची वाक्‍ये मनातल्या मनात उच्चारली आणि दोन शिव्याही हासडल्या... वैतागून तो पुन्हा पायरीवर जाऊन बसला...काही वेळ गेला. मनाशी काही तरी ठरवून उठला. इकडं तिकडं बघत... त्यानं त्यातल्या त्यात बरी चप्पल पायात सरकवली आणि देवाकडं पाठ करून तो मंदिरातून बाहेर पडला. 

पायऱ्या चढून घरात येता-येता, चप्पल काढतच त्याने झाली हकीकत "कुटुंबा'ला सांगितली. 
त्याच्या पायाकडं पाहत त्याचं कुटुंब म्हणालं, "हे बरं झालं बाई, काहीतरी पायात घालून आलात ते! नाहीतर नेहमीप्रमाणे मंदिरात चप्पल गेली की पायात काहीही न घालता आला असता म्हणजे उद्या पहिली चप्पल खरेदी करावी लागली असती.'' 

तिचं ते बोलणं बहुधा त्याच्यापर्यंत पोचलं नसावं. तो कपडे काढून बेडवर आडवा झाला आणि चप्पल गेल्याचा विचार करू लागला. नेणाऱ्याला माझीच चप्पल दिसली काय? जरा नवी दिसली की घातली पायात. माणसांनी पुरती लाजच सोडली आहे. चपला पण सोडत नाहीत... अरे एखाद्याची ऐपत नसेल तर त्यानं काय अनवाणी फिरायचं? काय सालं जिंदगी...' तो चप्पलच्या विचारांतून बाहेरच यायला तयार नव्हता. एवढ्यात कुटुंब म्हणालं, "अहो तुम्ही ज्याची चप्पल घालून आलात तो बसला असेल की शोधत.'' 

झालं. तिच्या या वाक्‍यासरशी त्याच्या विचारांनी एकदम यु टर्न घेतला. अरेच्चा हा विचार मी केलाच नाही. मघाशी आवेगात चप्पल घालून आलो खरा पण, यापूर्वी मी जे अनुभवलं तोच अनुभव माझ्यामुळे एखाद्यावर येणार...आता तो आणखी अस्वस्थ झाला. त्याला आता अपराध्यासारखं वाटू लागलं. "माझी चप्पल गेली जाऊ दे... पण आपण दुसऱ्याची चप्पल घालून यायलां नको होतं. मी उद्या दुसरी चप्पल घेऊ शकतो; पण ज्याची चप्पल मी घालून आलो त्याची जर ऐपत नसेल तर... हे माझ्या लक्षात कसं आलं नाही. भावनेच्या भरात घातली चप्पल आणि आलो घरी. का मी भावनांवर नियंत्रण नाही ठेवू शकलो. काय अवदसा आठवली मला... विचारांचा भुंगा त्याला पोखरू लागला आणि त्याच्या अस्वस्थतेमध्ये भरच पडू लागली... 

त्याच अस्वस्थतेत त्यानं दिवसभर ऑफिसात काम केलं. पायातली चप्पल त्याला मनात टोचत राहिली. कधी एकदा घरी जातोय असं त्याला झालं. काम संपवून तो घरी आला... फ्रेश झाला. त्यानं पुन्हा "ती' चप्पल अडकवली आणि तडक मंदिर गाठलं. जेथून त्यानं "ती' चप्पल पायात सरकवली होती तिथंच ती काढून ठेवली. चप्पल पायातून काढताच त्याला एकदम हलकं-हलकं वाटू लागलं. डोक्‍यावरचं ओझं उतरल्याचं समाधान त्याला मिळालं. तो पुन्हा मंदिरात गेला. मूर्तीपुढे नतमस्तक झाला. यावेळी त्याच्या मनावरील मळभही बऱ्यापैकी दूर झालं. चप्पल कोणाची का असेना, आपण पुन्हा जागेवर आणून ठेवली. ज्याची आहे तो कदाचित चप्पल शोधण्यासाठी येईल आणि त्याला ती मिळूनही जाईल; पण आता किमान ती माझ्याकडे तरी नाही याचं समाधान. हा विचार करतच तो बाहेर पडला आणि पायऱ्यांवर येऊन बसला. आता पोखरणाऱ्या भुंग्याने त्याची पाठ सोडली होती. चप्पल हरवल्याचं वाईट वाटणं त्याच्या लेखी संपलं होतं. आपण घालून गेलेली चप्पल पुन्हा आणून सोडल्याचं समाधान त्याला जास्त समाधानी करत होतं. त्याच समाधानात तो बराच वेळ तसाच बसून राहिला. 

बराच वेळ गेला. आता तो पायऱ्यांवरून उठला. पुन्हा एकदा समाधानाने मूर्तीला नमस्कार केला आणि मंदिरातून बाहेर पडला. जाताना सहज त्याचं लक्ष चप्पल स्टॅंडकडे गेलं. पाहतो तर काय... त्याची काल कोणीतरी घालून गेलेली चप्पल आहे त्याच जागी आणून ठेवलेली त्याला दिसली. तो घाईने जवळ गेला. त्यानं निरखून पाहिलं तर ती त्याचीच होती म्हणजे ज्यानं नेली होती त्यानं ती पुन्हा आणून ठेवली होती तर.... त्यानं अगदी अधाशीपणे ती चप्पल पायात सरकवली. पुन्हा एकदा मंदिरातील मूर्तीकडे पाहिलं आणि मस्त शीळ वाजवत तो तिथून बाहेर पडला... पूर्ण समाधानाने!

Thursday, December 27, 2012

चप्पल

online degree programs
मूर्तीला नमस्कार करून तो मंदिरातून बाहेर पडला. देवाचं नामस्मरण करत तो बाहेर पायऱ्यांवरच एका बाजूला काही वेळ तसाच बसून राहिला. काही वेळाने उठला. पुन्हा एकदा मूर्तीकडे पाहून त्याने नमस्कार केला आणि चप्पल घालण्यासाठी तो स्टॅंडजवळ आला तर ठेवल्या जागी त्याला त्याची चप्पलच दिसेना... तो अस्वस्थ झाला. अस्वस्थपणेच त्यानं सगळं चप्पल स्टॅंड तीन-तीनदा पाहिलं; मात्र चप्पल काही त्याला सापडली नाही. मघाशी देवाचं नामस्मरण करणारा तो अस्वस्थपणे आता मनातल्या मनात चप्पल नेणाऱ्याला "लाखोली' वाहू लागला. महिनाच झाला होता चप्पल घेऊन... आता पुन्हा भुर्दंड... एकदा चप्पल घेताना शंभरदा विचार करतो आम्ही आणि नेणारा... त्यानं पुढची वाक्‍ये मनातल्या मनात उच्चारली आणि दोन शिव्याही हासडल्या... वैतागून तो पुन्हा पायरीवर जाऊन बसला...काही वेळ गेला. मनाशी काही तरी ठरवून उठला. इकडं तिकडं बघत... त्यानं त्यातल्या त्यात बरी चप्पल पायात सरकवली आणि देवाकडं पाठ करून तो मंदिरातून बाहेर पडला. 

पायऱ्या चढून घरात येता-येता, चप्पल काढतच त्याने झाली हकीकत "कुटुंबा'ला सांगितली. 
त्याच्या पायाकडं पाहत त्याचं कुटुंब म्हणालं, "हे बरं झालं बाई, काहीतरी पायात घालून आलात ते! नाहीतर नेहमीप्रमाणे मंदिरात चप्पल गेली की पायात काहीही न घालता आला असता म्हणजे उद्या पहिली चप्पल खरेदी करावी लागली असती.'' 

तिचं ते बोलणं बहुधा त्याच्यापर्यंत पोचलं नसावं. तो कपडे काढून बेडवर आडवा झाला आणि चप्पल गेल्याचा विचार करू लागला. नेणाऱ्याला माझीच चप्पल दिसली काय? जरा नवी दिसली की घातली पायात. माणसांनी पुरती लाजच सोडली आहे. चपला पण सोडत नाहीत... अरे एखाद्याची ऐपत नसेल तर त्यानं काय अनवाणी फिरायचं? काय सालं जिंदगी...' तो चप्पलच्या विचारांतून बाहेरच यायला तयार नव्हता. एवढ्यात कुटुंब म्हणालं, "अहो तुम्ही ज्याची चप्पल घालून आलात तो बसला असेल की शोधत.'' 

झालं. तिच्या या वाक्‍यासरशी त्याच्या विचारांनी एकदम यु टर्न घेतला. अरेच्चा हा विचार मी केलाच नाही. मघाशी आवेगात चप्पल घालून आलो खरा पण, यापूर्वी मी जे अनुभवलं तोच अनुभव माझ्यामुळे एखाद्यावर येणार...आता तो आणखी अस्वस्थ झाला. त्याला आता अपराध्यासारखं वाटू लागलं. "माझी चप्पल गेली जाऊ दे... पण आपण दुसऱ्याची चप्पल घालून यायलां नको होतं. मी उद्या दुसरी चप्पल घेऊ शकतो; पण ज्याची चप्पल मी घालून आलो त्याची जर ऐपत नसेल तर... हे माझ्या लक्षात कसं आलं नाही. भावनेच्या भरात घातली चप्पल आणि आलो घरी. का मी भावनांवर नियंत्रण नाही ठेवू शकलो. काय अवदसा आठवली मला... विचारांचा भुंगा त्याला पोखरू लागला आणि त्याच्या अस्वस्थतेमध्ये भरच पडू लागली... 

त्याच अस्वस्थतेत त्यानं दिवसभर ऑफिसात काम केलं. पायातली चप्पल त्याला मनात टोचत राहिली. कधी एकदा घरी जातोय असं त्याला झालं. काम संपवून तो घरी आला... फ्रेश झाला. त्यानं पुन्हा "ती' चप्पल अडकवली आणि तडक मंदिर गाठलं. जेथून त्यानं "ती' चप्पल पायात सरकवली होती तिथंच ती काढून ठेवली. चप्पल पायातून काढताच त्याला एकदम हलकं-हलकं वाटू लागलं. डोक्‍यावरचं ओझं उतरल्याचं समाधान त्याला मिळालं. तो पुन्हा मंदिरात गेला. मूर्तीपुढे नतमस्तक झाला. यावेळी त्याच्या मनावरील मळभही बऱ्यापैकी दूर झालं. चप्पल कोणाची का असेना, आपण पुन्हा जागेवर आणून ठेवली. ज्याची आहे तो कदाचित चप्पल शोधण्यासाठी येईल आणि त्याला ती मिळूनही जाईल; पण आता किमान ती माझ्याकडे तरी नाही याचं समाधान. हा विचार करतच तो बाहेर पडला आणि पायऱ्यांवर येऊन बसला. आता पोखरणाऱ्या भुंग्याने त्याची पाठ सोडली होती. चप्पल हरवल्याचं वाईट वाटणं त्याच्या लेखी संपलं होतं. आपण घालून गेलेली चप्पल पुन्हा आणून सोडल्याचं समाधान त्याला जास्त समाधानी करत होतं. त्याच समाधानात तो बराच वेळ तसाच बसून राहिला. 

बराच वेळ गेला. आता तो पायऱ्यांवरून उठला. पुन्हा एकदा समाधानाने मूर्तीला नमस्कार केला आणि मंदिरातून बाहेर पडला. जाताना सहज त्याचं लक्ष चप्पल स्टॅंडकडे गेलं. पाहतो तर काय... त्याची काल कोणीतरी घालून गेलेली चप्पल आहे त्याच जागी आणून ठेवलेली त्याला दिसली. तो घाईने जवळ गेला. त्यानं निरखून पाहिलं तर ती त्याचीच होती म्हणजे ज्यानं नेली होती त्यानं ती पुन्हा आणून ठेवली होती तर.... त्यानं अगदी अधाशीपणे ती चप्पल पायात सरकवली. पुन्हा एकदा मंदिरातील मूर्तीकडे पाहिलं आणि मस्त शीळ वाजवत तो तिथून बाहेर पडला... पूर्ण समाधानाने!

चप्पल

मूर्तीला नमस्कार करून तो मंदिरातून बाहेर पडला. देवाचं नामस्मरण करत तो बाहेर पायऱ्यांवरच एका बाजूला काही वेळ तसाच बसून राहिला. काही वेळाने उठला. पुन्हा एकदा मूर्तीकडे पाहून त्याने नमस्कार केला आणि चप्पल घालण्यासाठी तो स्टॅंडजवळ आला तर ठेवल्या जागी त्याला त्याची चप्पलच दिसेना... तो अस्वस्थ झाला. अस्वस्थपणेच त्यानं सगळं चप्पल स्टॅंड तीन-तीनदा पाहिलं; मात्र चप्पल काही त्याला सापडली नाही. मघाशी देवाचं नामस्मरण करणारा तो अस्वस्थपणे आता मनातल्या मनात चप्पल नेणाऱ्याला "लाखोली' वाहू लागला. महिनाच झाला होता चप्पल घेऊन... आता पुन्हा भुर्दंड... एकदा चप्पल घेताना शंभरदा विचार करतो आम्ही आणि नेणारा... त्यानं पुढची वाक्‍ये मनातल्या मनात उच्चारली आणि दोन शिव्याही हासडल्या... वैतागून तो पुन्हा पायरीवर जाऊन बसला...काही वेळ गेला. मनाशी काही तरी ठरवून उठला. इकडं तिकडं बघत... त्यानं त्यातल्या त्यात बरी चप्पल पायात सरकवली आणि देवाकडं पाठ करून तो मंदिरातून बाहेर पडला. 

पायऱ्या चढून घरात येता-येता, चप्पल काढतच त्याने झाली हकीकत "कुटुंबा'ला सांगितली. 
त्याच्या पायाकडं पाहत त्याचं कुटुंब म्हणालं, "हे बरं झालं बाई, काहीतरी पायात घालून आलात ते! नाहीतर नेहमीप्रमाणे मंदिरात चप्पल गेली की पायात काहीही न घालता आला असता म्हणजे उद्या पहिली चप्पल खरेदी करावी लागली असती.'' 

तिचं ते बोलणं बहुधा त्याच्यापर्यंत पोचलं नसावं. तो कपडे काढून बेडवर आडवा झाला आणि चप्पल गेल्याचा विचार करू लागला. नेणाऱ्याला माझीच चप्पल दिसली काय? जरा नवी दिसली की घातली पायात. माणसांनी पुरती लाजच सोडली आहे. चपला पण सोडत नाहीत... अरे एखाद्याची ऐपत नसेल तर त्यानं काय अनवाणी फिरायचं? काय सालं जिंदगी...' तो चप्पलच्या विचारांतून बाहेरच यायला तयार नव्हता. एवढ्यात कुटुंब म्हणालं, "अहो तुम्ही ज्याची चप्पल घालून आलात तो बसला असेल की शोधत.'' 

झालं. तिच्या या वाक्‍यासरशी त्याच्या विचारांनी एकदम यु टर्न घेतला. अरेच्चा हा विचार मी केलाच नाही. मघाशी आवेगात चप्पल घालून आलो खरा पण, यापूर्वी मी जे अनुभवलं तोच अनुभव माझ्यामुळे एखाद्यावर येणार...आता तो आणखी अस्वस्थ झाला. त्याला आता अपराध्यासारखं वाटू लागलं. "माझी चप्पल गेली जाऊ दे... पण आपण दुसऱ्याची चप्पल घालून यायलां नको होतं. मी उद्या दुसरी चप्पल घेऊ शकतो; पण ज्याची चप्पल मी घालून आलो त्याची जर ऐपत नसेल तर... हे माझ्या लक्षात कसं आलं नाही. भावनेच्या भरात घातली चप्पल आणि आलो घरी. का मी भावनांवर नियंत्रण नाही ठेवू शकलो. काय अवदसा आठवली मला... विचारांचा भुंगा त्याला पोखरू लागला आणि त्याच्या अस्वस्थतेमध्ये भरच पडू लागली... 

त्याच अस्वस्थतेत त्यानं दिवसभर ऑफिसात काम केलं. पायातली चप्पल त्याला मनात टोचत राहिली. कधी एकदा घरी जातोय असं त्याला झालं. काम संपवून तो घरी आला... फ्रेश झाला. त्यानं पुन्हा "ती' चप्पल अडकवली आणि तडक मंदिर गाठलं. जेथून त्यानं "ती' चप्पल पायात सरकवली होती तिथंच ती काढून ठेवली. चप्पल पायातून काढताच त्याला एकदम हलकं-हलकं वाटू लागलं. डोक्‍यावरचं ओझं उतरल्याचं समाधान त्याला मिळालं. तो पुन्हा मंदिरात गेला. मूर्तीपुढे नतमस्तक झाला. यावेळी त्याच्या मनावरील मळभही बऱ्यापैकी दूर झालं. चप्पल कोणाची का असेना, आपण पुन्हा जागेवर आणून ठेवली. ज्याची आहे तो कदाचित चप्पल शोधण्यासाठी येईल आणि त्याला ती मिळूनही जाईल; पण आता किमान ती माझ्याकडे तरी नाही याचं समाधान. हा विचार करतच तो बाहेर पडला आणि पायऱ्यांवर येऊन बसला. आता पोखरणाऱ्या भुंग्याने त्याची पाठ सोडली होती. चप्पल हरवल्याचं वाईट वाटणं त्याच्या लेखी संपलं होतं. आपण घालून गेलेली चप्पल पुन्हा आणून सोडल्याचं समाधान त्याला जास्त समाधानी करत होतं. त्याच समाधानात तो बराच वेळ तसाच बसून राहिला. 

बराच वेळ गेला. आता तो पायऱ्यांवरून उठला. पुन्हा एकदा समाधानाने मूर्तीला नमस्कार केला आणि मंदिरातून बाहेर पडला. जाताना सहज त्याचं लक्ष चप्पल स्टॅंडकडे गेलं. पाहतो तर काय... त्याची काल कोणीतरी घालून गेलेली चप्पल आहे त्याच जागी आणून ठेवलेली त्याला दिसली. तो घाईने जवळ गेला. त्यानं निरखून पाहिलं तर ती त्याचीच होती म्हणजे ज्यानं नेली होती त्यानं ती पुन्हा आणून ठेवली होती तर.... त्यानं अगदी अधाशीपणे ती चप्पल पायात सरकवली. पुन्हा एकदा मंदिरातील मूर्तीकडे पाहिलं आणि मस्त शीळ वाजवत तो तिथून बाहेर पडला... पूर्ण समाधानाने!

Tuesday, November 13, 2012

"सृजन' ई दीपावली अंक प्रकाशित


दीपावलीच्या पहिल्या दिवशी "सृजन' ई दीपावली अंक' हाती देताना मनस्वी आनंद होत आहे. यंदाचे "सृजन'चे दुसरे वर्ष. "सकाळ' वृत्तपत्रसमुहाचे मुख्य संपादक श्री. श्रीराम पवार यांनी क्‍लिक करून अंकाचे प्रकाशन केले आणि अंक आंतरजालावर रसिकांसाठी वाचनासाठी खुला झाला. पहिल्यांदा ई दिवाळी अंक करण्याच्या गतवर्षीच्या प्रयत्नांना भरभरून दाद दिली होतीत, यंदाही तसाच प्रतिसाद द्याल ही अपेक्षा.
अंकाबद्दल जरूर कळवा.